Οι πρώτοι κάτοικοι ήταν Λέλεγες και Καύκωνες οι οποίοι δεν ήταν Ελληνικής καταγωγής ενώ οι Αιολείς, που κατέβηκαν από τη Θεσσαλία και εγκαταστάθηκαν στην Αρχαία Ανδανία, ήταν οι πρώτοι Έλληνες της Μεσσηνίας. Τότε εγκαταστάθηκε στην περιοχή της Πύλου και ο Νηλέας ο πατέρας του Νέστορα ο οποίος ίδρυσε το κράτος των Πυλίων. Η κάθοδος των Ελλήνων τοποθετείται γύρω στο 1900 π.Χ. η δε ακμή του κράτους της Πύλου τοποθετείται μεταξύ 1600 – 1100 π.Χ. δηλαδή στη Μυκηναϊκή εποχή. Τα Μυκηναϊκά ευρήματα που συνεχώς ανακαλύπτονται σε όλη τη Μεσσηνία μαρτυρούν πόσο είχε ακμάσει αυτός ο πολιτισμός στην περιοχή.
Η Εποχή του Χαλκού Μυκηναϊκά Χρόνια 1600 - 1100 π.Χ
Την περίοδο αυτή η Μεσσηνία είναι η πιο πυκνοκατοικημένη περιοχή της Πελοποννήσου με πλούσια αρχαιολογικά ευρήματα σε πενήντα περίπου τοποθεσίες: θολωτοί και λαξευτοί τάφοι, λείψανα οικοδομικών εγκαταστάσεων και συνοικισμών, χαρακτηριστική κεραμική τέχνη. Τα σημαντικότερα από αυτά έχουν αποκαλυφθεί στις θέσεις Βολιμίδια Χώρας, Κουκουνάρα, Χαρακοπιό, Βίγλα, Κορυφάσιο, Ριζόμυλος, Παπούλια, Τραγάνα, Μυρσινοχώρι, Άνω Εγκλιανός, Θουρία, Μουριατάδα, Μύρο, Μάλθη. Όμως, στον Άνω Εγκλιανό εντοπίστηκε ένα από τα μεγαλύτερα και σημαντικότερα μυκηναϊκά κέντρα της Μεσσηνίας και όλης της Ελλάδας με ανάκτορο , πόλη και τάφους το οποίο αποτέλεσε την έδρα των Μυκηναίων βασιλιάδων της Πύλου και το ανάκτορο του Νέστορα , του σοφού της Ιλιάδας. Η προσωπικότητα του Μεσσήνιου αυτού βασιλιά υπήρξε υπόδειγμα σωφροσύνης, πραότητας και κατανόησης των ανθρωπίνων πραγμάτων που πέρασε και σε ολόκληρο τον μετέπειτα ελληνικό κόσμο.
Πρωτογεωμετρικά ( 1100 - 900 π.Χ ) & Γεωμετρικά Χρόνια ( 900 - 700 π.Χ)
Με τη λεγόμενη «κάθοδο των Δωριέων», όταν καταστρέφονται τα μυκηναϊκά κέντρα, το κράτος της Πύλου δέχεται την επίθεση των ηγετών των Δωριέων Τημένου, Κρεσφόντη, Αριστόδημου. Σύμφωνα με την παράδοση η εύφορη χώρα του Νέστορα έτυχε με κλήρο στον Κρεσφόντη, ο οποίος εγκαταστάθηκε στην περιοχή της Στενύκλαρου ενώ οι περισσότεροι από τους ντόπιους προτίμησαν να εκπατριστούν και να καταφύγουν σε άλλες χώρες, και κυρίως στην Αττική, παρά να υποταχθούν στους Δωριείς . Οι Δωριείς στη Μεσσηνία δημιούργησαν νέο καθεστώς ενώ όσοι Μεσσήνιοι παρέμειναν στην περιοχή στερήθηκαν την περιουσία τους.
Μεσαιωνική - Βυζαντινή περίοδος 4ος - 15ος μ.X
Από τον 4ο μ.Χ. αιώνα και μέχρι τις αρχές του 9ου η Πελοπόννησος δέχεται επιδρομές από τους Γότθους, Αβάρους και Σλάβους από τις οποίες πλήττεται και η Μεσσηνία. Οι κάτοικοί της από το φόβο αυτών των επιδρομών τρέπονται προς τη θάλασσα και από τότε χρονολογείται η ίδρυση των πόλεων της Καλαμάτας, Κορώνης, Μεθώνης. Μετά την Άλωση της Κων/πολης από τους Λατίνους, η Μεσσηνία συμπεριλήφθηκε στο πριγκιπάτο της Αχαΐας (1205) υπό την ηγεμονία του Φράγκου Γοδεφρείδου Βιλλαρδουίνου με κέντρο την Καλαμάτα και το κάστρο της και με την εξαίρεση των κάστρων της Μεθώνης και της Κορώνης, τα οποία έγιναν βενετικές κτήσεις . Η Φραγκοκρατία στην Πελοπόννησο διήρκεσε επί 200 και πλέον έτη ενώ από τα τέλη του 14ου αιώνα άρχισε η βαθμιαία κατάκτηση περιοχών και πόλεων της Μεσσηνίας από τους Τούρκους η οποία ολοκληρώθηκε το 1498.
Νεότερα χρόνια: Τουρκοκρατία - Επανάσταση
Το 1769 -70 Μεσσήνιοι και Μανιάτες συμμετέχουν στο αποτυχημένο ορλωφικό κίνημα και επακολουθεί φοβερή επιδρομή Τουρκαλβανών οι οποίοι καταστρέφουν την Μεσσηνία και σφάζουν μεγάλο μέρος του πληθυσμού της. Στις 23 Μαρτίου 1821 ο Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης, ο Κολοκοτρώνης και ο Παπαφλέσσας μαζί με άλλους Μεσσήνιους επαναστάτες κηρύσσει στην Καλαμάτα την έναρξη της επανάστασης με τη δήλωση προς τις ευρωπαϊκές αυλές ότι εφεξής οι Έλληνες θα αποτελούν αυτόνομο έθνος. Σύντομα απελευθερώνεται ολόκληρη η Μεσσηνία εκτός από τα φρούρια της Μεθώνης – Κορώνης . Έκτοτε η Μεσσηνία θα παραμείνει ελεύθερη ως το 1825 οπότε υφίσταται την πρώτη επιδρομή του Ιμπραήμ. Παρά την ηρωική αντίσταση του Παπαφλέσσα στο Μανιάκι και την πανωλεθρία του τουρκικού στρατού από τους Μανιάτες στη Βέργα του Αλμυρού ο Ιμπραήμ κατέστρεψε ολόκληρη την Πελοπόννησο , την πυρπόλησε, κατέκοψε 150.000 οπωροφόρα δέντρα και ενήργησε συστηματικές σφαγές του πληθυσμού της. Στις 20 Οκτωβρίου 1827 ο συμμαχικός στόλος συντρίβει τον τουρκοαιγυπτιακό στον κόλπο του Ναβαρίνου: στη Μεσσηνιακή γη γράφεται λοιπόν και η αρχή του αίσιου τέλους για την ελληνική επανάσταση. Μετά την απελευθέρωση της Ελλάδας και την αποκατάσταση του κράτους η Μεσσηνία θα ακολουθήσει τις τύχες των υπολοίπων επαρχιών της Πελοποννήσου.
Πηγή:Messinia.gr
